તુંગનાથ - દુનિયા નુ સૌથી ઊંચું શિવાલય, હર હર મહાદેવ
દુનિયામાં સૌથીં વધુ ઉંચાઈએ આવેલું શિવજીનું મંદિર કયું, અને તે ક્યાં આવેલું છે, તે જાણો છો? એ છે તુંગનાથ મહાદેવ, અને તે ઉત્તરાખંડ રાજ્યના રુદ્રપ્રયાગ જીલ્લામાં ૩૬૮૦ મીટર (૧૨૦૭૩ ફૂટ) ઉંચાઈએ આવેલું છે. તુંગનાથનો અર્થ જ છે, શિખરોના ભગવાન. આ મંદિર આગળ અને ત્યાં જવાના રસ્તે શિયાળામાં બરફ છવાઈ જાય છે, એટલે શિયાળામાં મંદિર બંધ રહે છે. શિયાળામાં ભગવાનની મૂર્તિ, તુંગનાથથી ૧૯ કી.મી. દૂર, નીચે મુક્કુ ગામના મુક્કુમઠમાં લાવી દેવાય છે. પૂજારીજી પણ મુક્કુમઠમાં આવી જાય છે. એપ્રિલના અંતમાં જયારે બરફ પીગળી જાય ત્યારે મૂર્તિને વાજતેગાજતે તુંગનાથ લઇ જવાય છે, પછી નવેમ્બરના મધ્ય સુધી મંદિર ખુલ્લું રહે છે. એટલે તુંગનાથ મહાદેવનાં દર્શન કરવાં હોય તો આ સમયગાળામાં (ઉનાળામાં) જ ત્યાં જવું જોઈએ.
તુંગનાથ મહાદેવ ક્યાં થઈને, કેવી રીતે જવાય? આ માટે પહેલાં તો હરિદ્વારથી ચોપટા જવું પડે. હરિદ્વારથી કેદારનાથના રસ્તે NH-58 પર, હિમાલયના પહાડોમાં ગંગા નદીના કિનારે કિનારે જવાનું. હરિદ્વારથી ઋષિકેશ, દેવપ્રયાગ, કીર્તિનગર, શ્રીનગર, રુદ્રપ્રયાગ, અગત્સ્ય મુનિ અને પછી કુંડ ગામ આવે. કુંડથી ડાબે વળીએ તો કેદારનાથ જવાય, એ બાજુ નહિ જવાનું, એને બદલે સીધા જવાનું. એ રસ્તે કુંડ પછી ઉખીમઠ, દુગ્ગલબીટ્ટા અને પછી ચોપટા ગામ આવે.
તુંગનાથ થી હજુ દોઢેક કી.મી. જેટલું આગળ ચડીને ચંદ્રશીલા નામના શિખર પર પહોંચાય છે. આમ જુઓ તો તુંગનાથ, ચંદ્રશીલા શિખરની તળેટીમાં હોય એવું લાગે. ચંદ્રશીલાની ઉંચાઈ ૪૦૦૦ મીટર છે. ચંદ્રશીલા પર પહોંચો એટલે કોઈ પર્વતની ટોચે આવી ગયા હોઈએ એવું લાગે.
આ શિખર પર પણ ગંગા ધામ નામનું એક નાનું મંદિર છે. ચંદ્રશીલા પરથી આજુબાજુનો નજારો કેવો ભવ્ય છે, તે તો ત્યાં જાઓ ત્યારે જ અનુભવવા મળે. અહીંથી પેલાં બધાં જ બરફછાયાં શિખરો અને તુંગનાથ તરફની ખીણો જોવા મળે છે. રામ ભગવાને રાવણને માર્યા પછી ચંદ્રશીલા પર ધ્યાન ધર્યું હતું
હર હર મહાદેવ 🙏
સોર્સ :- વસિષ્ઠ ફાર્મ ફેસબુક પેજ
Why visit Tungnath Temple?
Magnificent in its architecture and artistic creation, the Tungnath Temple is considered to be over 1000 years old. The temple is dedicated to Lord Shiva and some other idols of Parvati and other deities can be seen nearby. This holy temple was discovered by Adi Shankaracharya and now the priests of this temple are the local Brahmins of Makku village.
The symbolic image of Lord Shiva is moved to Mukunath during winter, which is located 19 kilometers away. The journey passes through rocky terrain, meadows and rhododendron bushes that fill us with scenes of nature. Enthusiastic views of the impressive Himalayas boost confidence in the hearts of trekkers. Many unnamed and unnamed peaks of the Himalayan range are clearly visible from Tungnath
Activities in Tungnath
Trekking - Tungnath's trek starts at Marg Chopta and includes easy to medium grade trekking. The enchanting trek takes some through enchanting meadows, hilly villages and conifer and oak forests. In winter, the trekking route is covered with snow. You can also continue the track of Chandrashila Summit.
Pilgrimage - Situated at an altitude of 3,600 meters, Tungnath Temple is a revered Panch Kedar in Uttarakhand dedicated to Lord Shiva and is visited by a large number of pilgrims. The temple sleeps under a thick blanket of snow during the winter.
Bird watching - You can easily see Mongols and other birds around Tungnath. If lucky you can also find musk deer in the area.
